Dag van het ambassadeurschap voor beleidsparticipatie als hefboom voor kinderrechten | Terugblik

Afgelopen woensdag vonden de voorstelling van Reflector 2.0 en van de Kinderrechtenmonitor 2.0 plaats. Wat in de agenda gemarkeerd stond als ‘slotmoment Reflector 2.0’,  is in de aanloop ernaar toe geëvolueerd naar ‘voorstellingsmoment Reflector 2.0’. Nu zou ik het zelfs noemen: ‘dag van het ambassadeurschap voor beleidsparticipatie als hefboom voor kinderrechten’.

Een cultuurverandering, die ontstaat niet uit een rechtsartikel alleen

In de Beleidsnota Jeugd 2019-2024 werden ambities opgenomen om extra kwaliteiten toe te voegen aan de manier waarop beleid wordt gevoerd:

Bij het opmaken van beleid moet er steeds vertrokken worden vanuit kinderrechten als referentiekader. Een heuse kind-, en jeugdreflex moet worden geïnstalleerd. En het beleid dat vanuit de Vlaamse overheid wordt ontwikkeld moet kansen van kinderen en jongeren versterken.

Die ambities bereiken vraagt om een heuse cultuurverandering want de juridische onderbouw bestaat al meer dan 30 jaar! Kinderen en jongeren hebben formeel al lang recht op participatie. Maar dit vertalen naar een manier van werken waaraan kinderen kunnen participeren vraagt om anders denken, anders doen, anders bejegenen. Daarvoor ging het project Reflector 2.0 van start in 2021.

Die ambities zijn dus een plicht. Kinderen en jongeren zijn volwaardige burgers, met zinvolle inzichten en expertise, die willen en moeten kunnen bijdragen aan de democratische processen. 

De kracht van uitwisseling

Veel mensen zijn afgelopen twee jaar betrokken geweest op het proces dat met Reflector 2.0 werd gelopen. Bv. via de netwerk-, en inspiratiemomenten of de klankbordgroep. Afgelopen woensdag was een uitgelezen moment voor beleidsmakers om kennis te maken met de instrumenten en het netwerk van ambassadeurs en co-creatoren. Wij zijn alvast bijzonder tevreden met het voelbare enthousiasme rond participatie en kinderrechten.

De TEDtalk van Lisselotte Lowagie was er op dat vlak niet naast en bood onmiddellijk heel wat andere dan de puur juridische argumenten om de waarde van beleidsparticipatie in de verf te zetten. De vergelijking met andere overheden, niet eens zo ver weg, maakte duidelijk wat we eigenlijk al lang gekozen hebben en nu 'gewoon' nog beter kunnen doen. Door medeburgers niet als vijanden te zien, andere ideeën niet als bedreigend, maar alle burgers mee vorm te laten geven aan de samenleving.

In de gedreven gesprekken tussen de deelnemers, bv. tijdens de vorming over de participatiecirkel, zien we de kracht van het uitwisselen en de grote meerwaarde om samen verder vorm te geven aan participatieve beleidsvoering. Er werden heel concrete ervaringen met beleidsparticipatie gedeeld door jongeren van Cachet, Betonne Jeugd en de Vlaamse Jeugdraad. De instrumenten jeugd-, en kinderrechtenbeleid die al langer hun bijdrage leveren aan het ontwikkelen van een heuse kinderrechtenreflex, werden onder de aandacht gebracht. Zo kon uitgewisseld worden met ervaringsdeskundige jongeren en werd de nagestreefde samenhang van het Kinderrechtenbeleid zichtbaar.

Kennis, kunde en kunst

Wat nu moet gebeuren, is aan de slag gaan met wat ontwikkeld is én nog zal worden. Kennis, kunde en kunst, daar had minister Dalle (coördinerend minister kinderrechten) het over in het afsluitende woord in de namiddag na de voorstelling van de kinderrechtenmonitor 2.0.

Die drie woorden vatten ook samen wat nu verder nog gebeurt in Reflector 2.0.

• Om de kennis te verankeren zullen e-learnings ontwikkeld worden over de verschillende instrumenten van het jeugd- en kinderrechtenbeleid en over het recht op participatie van kinderen en jongeren.

• Om het groeiproces naar kunde te ondersteunen is samenwerking, inspiratie opdoen en uitwisseling nodig. Daarvoor zal het platform Reflector verder uitgebouwd worden.

• En om de kunst van participatief beleidswerk te implementeren zal een meer uitgebreide vorming over de Participatiecirkel worden aangeboden in 2024.