Animatievideo | Welke rechten hebben kinderen en jongeren in de digitale wereld?

Mediawijsheid is de vijfde prioriteit van het Vlaamse jeugd- en kinderrechtenbeleidsplan voor de periode 2020-2024. Dat betekent dat er extra aandacht gaat naar de wijze waarop kinderen en jongeren omgaan met media, vooral online. Een belangrijk onderdeel van deze prioriteit is ervoor zorgen dat kinderen en jongeren hun rechten begrijpen en kunnen opkomen voor zichzelf, vooral online.

Toen het Kinderrechtenverdrag opgesteld werd in 1989 zag de wereld er anders uit dan vandaag. De digitale wereld maakte nog geen deel uit van onze leefwereld. Wanneer de digitale wereld meer vorm begon te krijgen, en de impact op kinderen en jongeren ook duidelijker werd, ontstond de nood om de kinderrechten te interpreteren in die context.

Met deze video helpen we kinderen om meer te leren over hun rechten in de digitale wereld. De video is op maat van kinderen tussen 9 en 13 jaar.

Tekst van de video

Vele jaren geleden kwamen enkele mensen samen die de regels hebben gemaakt over kinderrechten. Verschillende landen schreven samen 41 rechten voor kinderen en jongeren onder de 18 jaar. Dit moet je zeker weten:

• Beslissen volwassenen iets? Dan moeten ze altijd eerst denken aan wat goed voor je is.

• Kinderen moeten hulp krijgen om zo goed mogelijk te leven en op te groeien.

• De mening van kinderen is belangrijk. Volwassenen moeten luisteren naar wat kinderen vinden en denken.

• Alle rechten moeten er zijn voor alle kinderen, wie je ook bent of waar je ook vandaan komt.

Toen de kinderrechten werden gemaakt, was er nog geen internet. Daarom kwamen mensen uit verschillende landen nog eens samen. Ze maakten geen nieuwe kinderrechten. Ze keken wat kinderrechten nu betekenen in de digitale wereld.

Wat betekenen kinderrechten in de digitale wereld?:

• Je hebt recht op toegang tot de digitale wereld. Heb je thuis bijvoorbeeld geen computer? Dan moet je de computer van de bib of school kunnen gebruiken. Elk kind heeft dit recht, ook als ze geen thuis hebben, in een voorziening wonen en ook kinderen met een handicap.

• Je hebt recht op toegang tot informatie. Je hebt ook het recht om online de juiste informatie te vinden.

• Je hebt recht op privacy. Anderen mogen geen foto's, video's of informatie van jou verspreiden zonder jouw toestemming.

• Je hebt recht op een eigen mening, ook online. Je mag zeggen wat je zelf denkt met foto’s, video’s en berichten, maar je mag daar niemand pijn mee doen. Online pesten kan bijvoorbeeld niet.

• Je hebt recht op een online identiteit. Ook online heb je het recht om jezelf te zijn. Je kan op het internet veel leren en soms krijg je zelfs ideeën om nieuwe dingen te proberen. Zo kan je veranderen en groeien.

• Je hebt het recht om deel te nemen aan godsdienst en cultuur, ook online.

• Je hebt recht om online samen te komen met vrienden of familie. Niemand mag hier tussenkomen, tenzij voor jouw eigen veiligheid of gezondheid of die van anderen.

• Je hebt recht op een goede gezondheid. De digitale wereld mag niet slecht zijn voor jouw gezondheid .

• Je hebt recht op onderwijs. Je moet ook leren over de digitale wereld op school.

• Je hebt recht op spel en ontspanning. Ook online moet jij je kunnen ontspannen en plezier kunnen maken, zonder enge video's of foute informatie.

• Je hebt recht op bescherming tegen geweld. Er zijn online ook minder leuke dingen zoals geweld. Je moet hiertegen beschermd worden.

• Het recht op bescherming tegen economische uitbuiting: dat betekent dat mensen niet mogen profiteren van kinderen. Bedrijven, influencers of andere volwassenen mogen reclame maken, maar mogen jou niet bedriegen of foute info geven. Tonen ze iets online om het te verkopen of worden ze ervoor betaald? Dan moeten ze dat duidelijk zeggen.

Om kinderrechten in de digitale wereld waar te maken moeten we allemaal samenwerken. De bazen van ons land moeten regels maken om kinderrechten online te beschermen zodat ...

• kinderen weten en begrijpen wat er precies gaat gebeuren en waarom dat zo beslist is door de bazen van ons land.

• bedrijven die geld belangrijker vinden dan kinderrechten, gestopt worden.

• organisaties of mensen die de regels breken, gestraft worden.

Het is belangrijk dat de bazen van ons land samenwerken met elkaar, maar ook met bedrijven en kinderrechtenorganisaties én kinderen zelf. Ook de media zoals Karrewiet kunnen helpen.