VN-Kinderrechtencomité kondigt de komst van een nieuwe algemene commentaar aan

Het VN-Kinderrechtencomité deed een grote aankondiging: er komt een nieuwe algemene commentaar. Het thema is het recht van het kind op toegang tot het recht en daadwerkelijke rechtsmiddelen.

Gezaghebbende interpretatie

Algemene commentaren zijn een gezaghebbende interpretatie van het Kinderrechtenverdrag. Het kan gaan over een kinderrechtelijk onderwerp waar meer aandacht voor moet zijn of over hoe kinderrechten begrepen moeten worden in een bepaalde context.

De vorige algemene commentaar (nr. 26) ging bijvoorbeeld over kinderrechten en klimaat, met specifieke aandacht voor klimaatverandering. De klimaatcrisis is een kinderrechtencrisis, want klimaatverandering heeft een grote impact op het leven en de rechten van kinderen en jongeren. Omdat je de thema’s milieu en klimaat niet letterlijk terugvindt in het Kinderrechtenverdrag, biedt een algemene commentaar duidelijkheid over hoe de klimaatcrisis begrepen moet worden vanuit kinderrechten.

Ook het nieuwe thema is relevant en actueel

Het thema van de nieuwe algemene commentaar is doorheen de jaren en door verschillende VN-instanties al regelmatig gekoppeld  aan kinderrechten.

Dat neemt niet weg dat het thema relevant en actueel is. Het is een vaak gehoorde commentaar wanneer je over kinderrechten praat: hoewel kinderen rechten hebben, worden in de realiteit kinderrechten niet nageleefd of zeer minimaal geïnterpreteerd. Volgende vragen komen dan naar boven:

• Kinderen hebben niet zo gemakkelijk toegang tot het recht. Wat kan je dan doen?

• En wanneer ze toegang hebben tot het recht, zijn de juridische procedures dan wel kindvriendelijk?

• En hebben ze wel daadwerkelijke rechtsmiddelen ter beschikking?

In de context van de krimpende ruimte voor kinder- en mensenrechtenverdedigers is een gezaghebbende onderbouwing van deze vragen cruciaal. Toegang tot het recht en daadwerkelijke rechtsmiddelen is cruciaal voor de bescherming, bevordering en vervulling van mensenrechten, zo stelt het VN-Kinderrechtencomité in de concept note van de nieuwe algemene commentaar.

De algemene commentaar zal focussen op:

• Verduidelijking van de begrippen en terminologie in verband met het recht op toegang tot het recht en daadwerkelijke rechtsmiddelen.

• Richtlijnen om de empowerment van alle kinderen als rechthebbenden te waarborgen, met een focus op kinderen die opkomen voor de mensenrechten en kinderen die betrokken zijn bij gerechtelijke processen (zoals beschuldigden of slachtoffers).

• Het recht op toegang tot het recht en daadwerkelijke rechtsmiddelen in alle relevante juridische en administratieve procedures. Dit recht geldt namelijk niet enkel voor kinderen in contact met het strafrecht. Het gaat veel breder dan dat. Toegang van kinderen tot het recht verwijst naar de algemene mogelijkheid van kinderen om een daadwerkelijk rechtsmiddel te verkrijgen wanneer hun rechten geschonden worden, niet worden gerespecteerd of niet gerealiseerd worden. Het kan betrekking hebben op strafrechtelijke, administratieve of burgerlijke zaken.

• De noodzaak om efficiënte klachtenmechanismen en -procedures in te stellen die toegankelijk zijn voor alle kinderen in alle omgevingen en de rol van nationale mensenrechteninstellingen in dat verband.

• De juridische status van kinderen; het recht op gratis rechtsbijstand van goede kwaliteit; het recht om tijdens alle fasen van de procedure te worden gehoord en begeleid en het recht om tijdens de gehele procedure volledig te worden geïnformeerd.

• De noodzaak om voldoende personeels-, financiële en technische middelen in te zetten, onder meer door te zorgen voor een passend budget op federaal, regionaal en lokaal niveau.

• Verduidelijking van de rol die maatschappelijke organisaties, sociale diensten, advocaten en andere actoren kunnen spelen om kinderen proactief te ondersteunen bij het realiseren van hun rechten.

Wordt vervolgd.
Wij houden jullie op de hoogte van verdere ontwikkelingen