Leidraad
Departement Cultuur, Jeugd en Media
2021
Departement Cultuur, Jeugd en Media
KeKi ontwikkelde samen met het Departement Cultuur, Jeugd en Media een stappenplan over het belang van het kind, gericht naar actoren in Vlaanderen die beroepsmatig of vrijwillig werken met kinderen en jongeren in diverse professionele contexten.
Hoe neem je een beslissing in het belang van het kind? Hoe betrek je het kind of de jongere? Waar hou je dan best rekening mee? En hoe zorg je dat er geen kinderrechten geschonden worden bij het maken van de beslissing?
Er is zowel een Nederlandstalige als Engelstalige versie beschikbaar!
Het stappenplan biedt een kader voor de beoordeling en de bepaling van het belang van het kind in specifieke situaties.
Het stappenplan:
geeft inzicht in de verschillende stappen om tot een kwaliteitsvolle beslissing in het belang van het kind te komen.
ondersteunt jou als praktijkwerker om het belang van het kind af te wegen tegenover belangen van andere betrokkenen bij het nemen van een beslissing.
benadrukt de noodzaak om kinderen en jongeren te betrekken bij beslissingen die hen aanbelangen.
is generiek en kan dus toegepast worden op alle soorten thema’s en binnen diverse werkingen en organisaties. Het stappenplan kan waar nodig worden aangepast om aan te sluiten bij jouw specifieke werking of organisatie.
zet aan tot reflectie en dialoog om zo samen met kinderen en jongeren en andere praktijkwerkers een leerproces aan te gaan.
Het stappenplan is ontworpen voor praktijkwerkers in Vlaanderen in diverse professionele contexten (zoals jeugdhulp, onderwijs, jeugdwerk en justitie), betrokken bij beslissingen waar een individueel kind of jongere of een kleine groep kinderen of jongeren (bv. broers en zussen, een klasgroep, een jongerengroep in een jeugdorganisatie) bij betrokken is.
Het stappenplan wordt bij voorkeur voorafgaand aan elke vraag, situatie, handeling en actie ingezet. Dit neemt niet weg dat je ook tijdens een proces het stappenplan alsnog kan volgen om na te gaan waar je nog kan bijsturen. Na afloop van een genomen beslissing geeft het stappenplan dan weer aanleiding om grondig te evalueren en terug te blikken op de weg die je met kinderen en jongeren hebt afgelegd en hoe je, op basis van die ervaring, toekomstige beslissingen (anders) zou willen aanpakken. Zo kan je het stappenplan bijvoorbeeld inzetten tijdens super- of intervisiemomenten met collega’s of andere praktijkwerkers.
Door aan de slag te gaan met het stappenplan, krijg je een beter begrip van de noden en de rechten van kinderen en jongeren waarmee je rekening moet houden. Kortom, je neemt betere beslissingen.
Als je het stappenplan gebruikt:
werk je aan de realisatie van alle kinderrechten.
vermijd je willekeurige keuzes, die niet enkel vertrekken vanuit wat jij het beste vindt voor het kind of de jongere.
neem je heel wat verschillende elementen die een rol spelen in het leven van kinderen en jongeren mee in rekening, en kijk je dus vaak veel breder naar hun leefwereld.
krijg je directe input van het kind of de jongere en krijg je de kans om feedback te verzamelen over jouw werkwijze en eventuele vooronderstellingen die je hebt.
denk je na over een duurzame en stabiele leef- en opvoedingssituatie van het kind of de jongere.
Het stappenplan omvat vijf stappen met telkens verschillende bijkomende vragen. Het is noodzakelijk om alle stappen in de vooraf bepaalde volgorde te doorlopen. Soms kan het echter ook zinvol zijn om een bepaalde stap of vraag meermaals tijdens het proces op te nemen. Dit stimuleert tijdige evaluatie of bijsturing om het proces in de gewenste richting te doen verlopen. De verschillende onderdelen van het stappenplan zijn:
Stap 1: De basisvoorwaarden
Stap 2: Het kind of de jongere betrekken
Stap 3: De situatie en de vraag
Stap 4: De analyse en de afweging
Stap 5: De beslissing
